Papovaviridae ailesinde yer alan papilloma viruslar deri ve mukoz membranların (larinks, anogenital bölge) skuamoz epitel hücrelerini infekte ederek epitel proliferasyonuna neden olan DNA virusleridir. Bulaş; seksüel temasla, minör travmalar sonucu epitel bütünlüğü bozulmuş alanlar ile temasla veya infekte anneden çocuğa intrapartum geçişle olabilir. Moleküler analiz yöntemleriyle HPV'nin çeşitli tipleri tanımlanmıştır. Bu tipler oluşturdukları histopatolojik tablolar çercevesinde düşük, orta ve yüksek risk gruplarına ayrılmışlardır. Yüksek risk grubunda; 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 66, 68 ve düşük risk grubunda; 6, 11, 42, 43, 44 tipler dikkate alınmaktadır. Kadın genital sisteminde HPV'nin varlığı kondiloma akuminata, kondiloma plana, bowen papilloz, servikal, vajinal, vulvar intraepitelyal neoplazi ve karsinomla ilişkilidir. Yapılan çalışmalarda HPV DNA pozitif kadınların % 15-28'inde 2 yıl içinde skuamoz intraepiteliyal neoplazi gelişirken, bu oran HPV DNA negatif kadınlarda % 1-3 tür. Normal servikal epitel yapısına sahip kadınların yaklaşık % 10'unda HPV DNA bulunabilmektedir. HPV prevalansı yaş, evlilik durumu gibi demografik verilerle değişmektedir. HPV immun sistemi normal ve baskılanmış kişilerde benign (siğiller) ve malign (aktinik keratoz) deri lezyonları ile anogenital sistem dışı (oral, larengeal papillom) kanserlerle de ilişkilendirilmesine karşın HPV'nin laboratuvar tanısı genital HPV ve serviks kanseriyle sınırlıdır. Bu amaçla şüpheli lezyondan alınan sürüntü ve biopsi örneklerinde HPV DNA PCR testi çalışılabilir. Örnekte HPV DNA miktarının az olduğu durumlarda ve örnek alınmadan önce kullanılan antifungal kremler, kontraseptif jeller gibi faktörlere bağlı olarak yalancı negatif sonuçlar alınabileceği gibi kontaminasyona bağlı yanlış pozitiflikler de oluşabilir.