Rahim Ağzı Kanseri

Erken yaşta başlayan cinsel ilişki (20 yaştan önce), çok sayıda cinsel eş, partnerin çok eşli olması, yüksek parite (doğum sayısının fazlalığı), kötü hijyen, düşük sosyoekonomik seviye, birinci derece akrabalarda rahim ağzı kanseri bulunması, sigara kullanımı, yetersiz beslenme (A, C vitaminleri, beta karoten ve folik asit eksikliği), uzun süreli doğum kontrol ilacı kullanımı gibi rahim ağzı kanseri gelişimini tetikleyen birçok risk faktörü tanımlanmıştır. Ancak son epidemiyolojik çalışmalarda, majör risk faktörünün HPV (Human Papilloma Virus) infeksiyonu olduğu gösterilmiştir. Ayrıca anal bölge, orofarengeal (boğaz, yumuşak damak, dil kökü ve bademcik gibi dokular) bölge, vajina, vulva ve penis kanserlerinin gelişiminde de HPV’nin önemli bir yeri olduğu saptanmıştır.

HPV (İnsan Papilloma Virüsü Enfeksiyonu) rahim ağzı kanserine sebep olmaktadır. 200’den fazla HPV tipi mevcuttur ve bunlardan en sık görülen 35 tip erkek ve kadınlarda yüksek ve düşük riskli genotipler olarak saptanabilmektedir. HPV, deri ve mukozayı infekte eder. Sıklıkla klinik bulgu vermeden (asemptomatik) seyreder. Virüsle temastan sonra, 9-12 ay sessiz bir dönem geçer. İlk olarak deriden kabarık, ağrısız bir sivilce (siğil, papillom) şeklinde ortaya çıkar. Lezyonlar tek ya da çok sayıda, yumuşak, karnıbahar görünümünde olup ağrısızdır. Bağışıklığı yüksek bireylerde, lezyonlar 12-24 ayda geriler. Klinik bulgular, HPV’nin tipine göre değişiklik gösterir. Mukozal tutulum yapan HPV tipleri, genellikle genital bölgede enfeksiyon yaparlar ve zaman içerisinde (10-15 yıl) kanser öncülü lezyonlar ve kansere dönüşebilecek hücresel değişimlere yol açarlar.

Esas olarak cinsel ilişki yoluyla bulaşır. HPV’nin bulaşması için cinsel ilişkide penetrasyon şart değildir. Genital bölgede cilt teması (el-genital, oral-genital temas) bile bulaşma için yeterlidir. Aktif lezyonların olduğu dönemde bulaşıcılık yüksek olmakla birlikte, sessiz dönemde de bulaşıcılık mümkündür. Doğum sırasında anneden bebeğe bulaş mümkündür.

Cinsel yönden aktif erkek ve kadınların %80-90’ının yaşamları boyunca en az 1 kez HPV türlerinden en az biri ile infekte olduğu tespit edilmiştir.

Düzenli jinekolojik muayene ve tarama testleri ile rahim ağzı kanserini önlemek mümkündür. Tarama testleri ile rahim ağzı hücrelerindeki değişiklikler erken dönemde tespit edilmekte ve kanser süreci başlamadan tedavi edilebilmektedir.

HPV’nin rahim ağzı kanseri gelişiminde anahtar rol oynaması, kanser tarama programlarında HPV’ye yönelik testlerin yer almasını zorunlu kılmıştır. Hücresel sitoloji incelemesinde (PAP smear) normal dışı hücre gözlenen kadınlarda HPV taraması mutlaka yapılmalıdır.

Güncel tarama yaklaşımlarına uygun olarak merkezimizde HPV Tip Tayini (High Risk / Low Risk) testi çalışılmakta ve en önemli 21 HPV tipi tespit edilmektedir.

Düşük Riskli Grup: 6, 11, 40, 42, 43, 44, 54, 61, 62, 70, 71, 72, 81, 83, 84, 85, 89
Yüksek Riskli Grup: 16, 18, 31, 33, 35, 39, 45, 51, 52, 56, 58, 59, 66, 68
Muhtemel Yüksek Riskli Grup: 26, 53, 73, 82

Rutin Pap smear testinizi ve eğer 30 yaşın üzerinde iseniz HPV testinizi de yaptırmayı unutmayın. Hekiminize bu testi ayrıca hatırlatmanız gerekebilir. HPV testi ekstra bir test olarak görünse bile kafanızın rahat olmasını sağlayacaktır. Örneklerin toplanması için gerekli olan örnek toplama setleri (2 adet HPV DNA fırçası ve 1 adet koruyucu sıvı içeren transport tüpü) laboratuvarımızdan temin edilmektedir. Test edilecek örnek türleri, servikal sürüntü ve biopsi örnekleridir. Servikal sürüntü örnekleri, kadın hastalıkları ve doğum uzman doktorları tarafından alınmalıdır. Lezyon mevcut ise uzman doktor tarafından biopsi şeklinde alınmalı, koruyucu içeren transport tüpü veya steril serum fizyolojik içeren tüp içerisinde transferi sağlanmalıdır.