Progesteron testi, öncelikle kadınlarda yumurtalıklar (ovulasyon sonrası corpus luteum), plasenta tarafından ve daha az miktarda her iki cinsiyette de böbrek üstü bezleri tarafından üretilen önemli bir hormon olan progesteron seviyelerini ölçmek için kullanılır. Gebeliğin ilk İlk üç aylık dönemin sonunda plasenta birincil salgılayıcı haline gelir. Düşük progesteron konsantrasyonları, yumurtalık fonksiyonlarında azalma, amenore, ektopik gebelik ve düşükle, gebeliğin ileri döneminde de toksemiyle ilişkili olabilir.
Progesteron hormonunun esas işlevi, meydana gelebilecek hamilelik için kadının rahmini hazırlamak ve gebelik gerçekleşmiş ise hamileliğin sürdürülmesini sağlamaktır özellikle kadın üreme sistemi olmak üzere çeşitli fizyolojik süreçlerde önemli bir rol oynar. Bu test;

• Adet döngüsünde yumurtlamanın olup olmadığının belirlenmesi,
• Kısırlığın değerlendirilmesi,
• Anormal uterin kanamanın değerlendirilmesi,
• Yüksek riskli gebeliklerde plasenta sağlığının değerlendirilmesi,
• Erken hamileliğin desteklenmesine yardımcı olmak için kadınlara uygulanan progesteron enjeksiyonlarının etkinliğinin belirlenmesi,
• Adrenal bozuklukları olan bazı hastaların incelenmesi amacıyla kullanılabilir.

Korpus luteumun fonksiyonunun değerlendirilmesi adet döngüsünün evresi ile korelasyon gerektirir. Östrojen ve progesteron takviyeleri almak sonuçları etkileyebilir.

Progesteron testi kan örneğinden çalışılır. Bu test için özel hazırlıklara ihtiyacı yoktur, Değerlendirme için son adet tarihinin ilk gününü bildirmeniz önemlidir. Bazı durumlarda sonuçları etkileyebileceğinden kullandığınız ilaçlar veya takviye hakkında bilgi veriniz.

• Doğurganlık Değerlendirmesi: Progesteron seviyeleri adet döngüsünün düzenlenmesinde ve rahim zarının implantasyon için hazırlanmasında çok önemlidir. Düşük progesteron seviyeleri gebe kalmayı engelleyebilir ve potansiyel doğurganlık sorunlarına işaret edebilir.
• Hamileliğin İzlenmesi: Hamilelik sırasında progesteron, rahim zarının korunmasında ve gelişmekte olan fetüsün desteklenmesinde hayati bir rol oynar. Progesteron seviyelerinin izlenmesi, özellikle tekrarlayan düşükler veya diğer komplikasyonlar durumunda gebeliğin devamının değerlendirilmesine yardımcı olabilir.
• Adet Düzensizliklerinin Değerlendirilmesi: Amenore (adet görmeme) veya anormal kanama gibi adet döngüsündeki düzensizlikler, progesteron seviyelerindeki dengesizliklerle ilişkili olabilir.
• Yumurtlamanın Değerlendirilmesi: Progesteron seviyeleri yumurtlamadan sonra yükselir ve yumurtanın yumurtalıktan başarılı bir şekilde salındığını gösterir. Progesteron seviyelerinin izlenmesi, doğurganlık tedavisi gören veya doğal yollarla gebe kalmaya çalışan kadınlarda yumurtlamanın doğrulanmasına yardımcı olabilir.

Progesteron test sonuçlarının yorumlanması: Progesteron yüksekliği, progesteron düşüklüğü neden olur, etkileri nelerdir?

• Normal Aralık: Progesteron seviyeleri tipik olarak adet döngüsü boyunca değişir. Erken foliküler fazda (1-14. günler) seviyeler genellikle düşüktür (1 ng/mL'den az). Yumurtlamadan sonra seviyeler önemli ölçüde yükselir, luteal fazda (15-28. günler) zirveye ulaşır ve normal seviyeler 2 ila 25 ng/mL arasında değişir.
• Yüksek Progesteron: Luteal faz dışındaki yüksek progesteron seviyeleri yumurtalık kistleri, böbrek üstü bezi bozuklukları veya yumurtalık kanseri gibi durumlara işaret edebilir. Gebe kadınlarda, sürekli progesteron yüksekliği molar gebelikler veya diğer komplikasyonlarla ilişkili olabilir.
• Düşük Progesteron: Progesteron düşüklüğü, hamile kadınlarda anovülasyon (yumurtlama eksikliği), luteal faz defekti, polikistik over sendromu (PCOS) veya düşük tehdidi gibi çeşitli durumların göstergesi olabilir.

Yüksek veya düşük progesteron seviyelerinin belirtileri altta yatan nedene bağlı olarak değişebilir, ancak düzensiz adet döngüleri, kısırlık, ruh hali değişimleri, göğüs hassasiyeti ve yorgunluğu içerebilir.

Progesteron testinin sıklığı, bireysel koşullara ve test nedenlerine bağlıdır. Gebe kalmaya çalışan kadınlarda, yumurtlamayı doğrulamak için adet döngüsünün belirli noktalarında test yapılabilir. Düşük veya diğer komplikasyon öyküsü olan hamile kadınlarda, progesteron seviyelerinin hamilelik boyunca düzenli olarak izlenmesi önerilebilir.

Progesteron testi üreme sağlığının değerlendirilmesinde ve hormonal dengesizliklerle ilgili çeşitli durumların teşhis edilmesinde değerli bir parametredir. Progesteron seviyelerinin etkilerini anlamak ve test sonuçlarını bireye göre yorumlamak, uygun yönetim ve tedavi stratejilerine rehberlik etmeye yardımcı olabilir. Progesteron test sonuçlarının doğru değerlendirilmesi ve yorumlanması için her zaman bir sağlık uzmanına danışın.